نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدرس دانشگاه فرهنگیان. پردیس شهید بهشتی

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نحوه تأثیر دانش بومی در بومی‌سازی برنامه‌های درسی و با تأسی بر فرهنگ رضوی با رویه‌ای تحلیلی-اکتشافی داده‌های خود را استخراج نموده است. لذا بر اساس ماهیت کیفی، مبتنی بر هدف کاربردی و ازلحاظ گردآوری داده‏ها توصیفی– تحلیلی می‏باشد. برنامه‌های درسی را در چارچوبی مبتنی بر هدف، روش، محتوا و ارزشیابی مورد واکاوی قرارگرفته شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که دانش بومی می‌تواند در بومی‌سازی برنامه‌های درسی مؤثر افتد و با توجه به ارزش‌های غالب و حدیث ثقلین تأسی به ائمه اطهار(س)، به‏گزینی در دانش بومی محسوب می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان داد که هدف غایی در تعلیم و تربیت اسلامی ربوبی شدن و به تعبیر دیگر دست یازیدن به حیات پاک(طیبه)است. این ربوبی شدن اتکا بر سه عنصر انتخاب آزاد، باور و شناخت و نهایتاً عمل به دستورات و فرامین الهی است. در بخش روش تربیتی نیز آموزه‏های رضوی(ع) بر محبت و نوع‌دوستی تأکید داشته و با گفتمانی تعاملی محور و در خور شأن مخاطب به هدایتگری او همت گمارده می‏شود. در این فرهنگ علم و علم‌آموزی باارزش تلقی شده و محتوایی ارزشمند است که در خدمت به جامعه اسلامی باشد و ارزشیابی مطلوب می‌باشد که در ابعاد چهارگانه تعاملی انسان باخدا، خلق، خلقت و خود زمینه‌ساز تعالی بوده و مبتنی بر تعالیم اسلامی باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Better selection of indigenous knowledge in localizing in the curriculum according to the teachings of the educational Emam Reza (AS)

چکیده [English]

This study aimed to explore the effects of indigenous knowledge in localizing the curriculum and analytical-exploring procedures pursuant Razavi culture your data is extracted. Therefore has a qualitative nature, purpose and are based on cross-sectional data are collected. the curriculum Within the framework goal-based curricula, methods, content and evaluation were analyzed. The results of this study indicated that indigenous knowledge can be effective in localizing the curricula and given the prevailing values and traditions Thaqalayn pursuant to the Imams (AS), the selection on indigenous knowledge is considered. The results showed that the ultimate purpose of guardianship in Islamic education and in other words Grab the life clean (Tayebeh) is. This guardianship being selected based on three elements are free selection, belief and understanding, and ultimately. The training methods as well as the teachings of Emam Reza (AS) focused on love and philanthropy and employed interactive dialogue with the audience and guiding his dignity. In this culture, science and science education is valued and valuable content that will be serving the Islamic community and evaluation is desirable that the four dimensions of human interaction with God, people, creation and self transcendence in the field of construction, based on the Islamic teachings are.

کلیدواژه‌ها [English]

  • indigenous knowledge
  • localization
  • Curriculum
  • culture of Razavi (AS)
ابن بابویه، محمد بن علی( 1417ق). الامالی. ترجمه محمد حسین خورشیدی(1389). قم: جامعه مدرسین.
اسحاقی ، سید حسین. (1386). "نقش خدامحوری در زندگی انسان‏ها ".طوبی.ش 25 : 20-10.
باقری ، خسرو.(1389).درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی جمهوری اسلامی ایران . جلد اول ،چاپ دوم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
بهشتی، سعید و نیکویی ، روشنک.(1390 )."کاوش‏هایی در باب فلسفه تربیت دینی از منظر اسلام".روانشناسی تربیتی، ش 18. صص  178-153.
خواجه سروی،غلامرضا(1389).تجربه ایرانی رشته های میان رشته ای: سه دهه بومی‌سازی دانش سیاست.مطالعاتمیانرشته‏ایدرعلومانسانی. شماره 9، صص 82-47.
دشتی،محمد(1389).چارچوب نظری، زوایا و بایسته های آن. تاریخدرآیینهپژوهش، شماره 25، صص 50-23.
دلشاد تهرانی، مصطفی، 1382، سیری در تربیت اسلامی. چاپ هفتم. تهران: دریا.
ساداتی نژاد،سید مهدی(1392).بومی‌سازی علوم انسانی و ضرورت بازبینی مبانی انسان شناسی. پژوهشهایسیاستاسلامی، شماره 1، صص 36-5.
شادمان، فخرالدین.(1382). تسخیر تمدن فرهنگی.چاپ دوم.تهران: گام نو.
شریعتمداری، علی.(1365). روح علمی و سعه صدر در شخصیت حضرت رضا (ع). مجموعه آثار دومین کنگره جهانی حضرت رضا (ع) ، مشهد: آستان قدس.
شمشیری، بابک.( 1393). تعلیم و تربیت از منظر عشق و عرفان.تهران: طهوری.
صدوق، محمد بن علی(1372). عیون اخبار الرضا.ترجمه علی اکبر غفاری و حمید رضا مستفید. تهران: شیخ صدوق.
عصاره، علیرضا(1391).جهانی‌شدن و تدوین برنامه درسی ملی ایران. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال هفتم، شماره25، ص 94-67.
عطاردی،عزیزاله.( 1397ق). احبار و آثار حضرت امام رضا(علیه السلام). تهران: کتابخانه صدر.
فاضلی، نعمت الله.(1388).گفتمان مسئله بومی‌سازی علوم اجتماعی از رویکرد تا عمل.مطالعه فرهنگی، شماره 5، صفحه84تا96
فتحی اجارگاه ، کوروش(1386). برنامه درسی به‌سوی هویت های جدید.تهران:آییژ.
فتوره چی،محمد مهدی؛اویسی فردویی،قاسم(1388).تأملی بر بومی کردن جامعه شناسی در ایران.معرفت.شماره 146، صص 92-77.
فراستخواه، مقصود(1386). مقایسه سه روایت از بومی گرایی در علم ایران، علوم بومی و علم جهانی: امکان یا امتناع؟(خلاصه مقالات همایش) تهران: انجمن جامعه شناسی ایران.
فراهانی،حسن(1389).بومی‌سازی علم یا تولید علم. معرفت.شماره 146، صص 104-93.
قاسمپور دهاقانی، علی ،لیاقت دار، محمدجواد و جعفری، سید ابراهیم.(1390).تحلیلی بر بومی سازی و بین المللی شدن برنامه درسی دانشگاه‏ها در عصر جهانی‌شدن. فصلنامهتحقیقاتفرهنگی، دوره چهارم، شماره 4، زمستان 1390، صص 24-1.
قرآن کریم
ماندی؛ پال.آ  کامپتون ، وجی.لین.( بی تا)."ارتباطات بومی و دانش بومی"، ترجمه غلامحسین حسینی نیا، و مسعودپیرو شعبانی(1379)،.اقتصادو جهاد.شماره 226 و 227، صص  16-2
مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران.( 1390). مشهد مقدس.
مجلسی، محمدباقر.(1364).بحارالانوار . ج49و75. ترجمه موسی خسروی.تهران:اسلامیه.
مختاری،مریم؛کوپایی،محمد؛جاویدی،فاطمه؛صیفوری طغرالجردی،بتول(1390).امکان گفتمان بومی‌سازی یا اسلامی سازی در ساحت جهانی‌شدن دنیای امروز. مطالعاتمعرفتیدردانشگاهاسلامی، شماره 49، صص 42-26.

مصلایی پور،عباس و سلیمی،مریم.(1392).اصول مناظره و آزاداندیشی با تکیه بر مناظره های امام رضا (ع). فرهنگ رضوی. شماره 3. صص 114-87.

معتمدی،عبدالله .(1392).سبک زندگی مطلوب بر اساس دیدگاه ارتباطی(ارتباط انسان با خود، خداوند، دیگران و طبیعت).فرهنگ مشاوره و روان درمانی. ش13: 142- 125.
مکارم شیرازی، ناصر.(1365).مناظرات تاریخی امام رضا (ع). مجموعه آثار دومین کنگره جهانی حضرت رضا (ع) . مشهد: آستان قدس. 
ملکی،حسن.(1392).برنامه درسی(راهنمای عمل). چ هجدهم. مشهد: پیام اندیشه.
Cheng, Y. C. (2004), “Fostering local knowledge and human development in globalization of education”, International Journal of Educational Management, 18 (1), pp. 7-24.
Cheng, Y.C. (2001). “A New Paradigm of education: Globalization, Localization, Individualization and Contextualized Multiple Intelligence”, organized By the National Institute of Educational Planning and Administration, 2001, New Delhi, pp, 1-36.
Eisner, E.W.(1994). The Educational Imagination: On the Design and Evaluation of School
Herzele, A. V. and Woerkum, C M. (2008), “Local Knowledge in Visually Mediated Practice,” Journal of Planning Education and Research, 27, pp. 444-456.
Klein, M. (1991). Approaches to Curriculum Theory and Practices, In: Klein, M. Ed. The Politics of Curriculum Decision Making, New York: state university of NewYork press,Albeny.
McGinn, Colin, “Knowledge and Reality”, New York: Oxford University Press, 1999.Mediated Practice”, Journal of Planning Education and Research, 27, pp. 444-456.
Mok, M. M. C., Cheng, Y. C., (2001).” A Theory of Self-Learning in a Human Technological development: Implication For educational Reforms”, International Journal of education Management, Vol. 15, pp. 172-86
Null, Wesley(2011). Curriculum,From Theory to Practice, The paper used in this publication meets the minimum requirements of American National Standard for Information Sciences—Permanence of Paper for Printed Library Materials. ANSI/ NISO Z39.48-1992.
Olssen, Mark, Codd, John, O’Neill, Anne–Marie, (2004). Education Policy, Globalization, Citizenship and Democracy, London, SAGE publicati
Scholte, J. A. (2000). Globalization: A critical introduction, London: Palgrave..