نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• خاطره تفصلی ¹
• علی محمد محمدی ²

¹ آموزش و پرورش

² استادیار، زبان شناسی کاربردی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدة ادبیات و زبانها،دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

این مطالعه با استفاده از الگوی تحلیل محتوای آموزشی ماسوهارا (2013)، به ارزیابی کتاب درسی «دین و زندگی» پایه دهم، که در دبیرستان‌های ایران برای آموزش تعلیمات اسلامی مورد استفاده قرار می‌گیرد، پرداخته است. هدف پژوهش بررسی اهداف، فعالیت‌های آموزشی/یادگیری و تعیین میزان انطباق فعالیت‌های آموزشی/یادگیری این کتاب با فلسفه آموزشی اعلام‌شده آن، که بر رشد اخلاقی، پژوهش عقلانی، و یادگیری دانش‌آموز-محور مبتنی بر تعالیم اسلامی تأکید دارد، بود. تحلیل در دو مرحله انجام شد: ارزیابی بیرونی که بر پیام‌های مقدماتی خطاب به معلمان و دانش‌آموزان تمرکز داشت، و ارزیابی درونی که فعالیت‌های منتخب آموزشی/یادگیری را از منظر طراحی، نیازهای شناختی، و هدف آموزشی مورد بررسی قرار داد. به منظور اطمینان از پایایی علمی تحلیل، دو معلم با تجربه در حوزه تعلیمات دینی به‌طور مستقل ۲۰ درصد از داده‌ها را بررسی کرده و تشخیص محققان را تایید کردند. یافته‌ها نشان‌دهنده درجه بالایی از همسویی میان اهداف مورد نظر کتاب درسی و فعالیت‌های آموزشی/یادگیری آن است. فعالیت‌های آموزشی/یادگیری شامل تحلیل متون دینی، تدبرات شخصی، استدلال اخلاقی، و مطالعة تجربی هستند—عناصری که همگی در راستای پرورش جهان‌بینی اسلامی منسجم و شکل‌گیری کنشگری اخلاقی در دانش‌آموزان نوجوان قرار دارند. در انتها کاربردهای آموزشی گوناگونی مطرح گردید.

کلیدواژه‌ها

• تحلیل
• محتوای
• آموزشی
• دین
• زندگی
• کتاب

عنوان مقاله [English]

An Analysis of Materials Development in Religious Education

نویسندگان [English]

• Khatere Tafazoli ¹
• Ali Mohammad Mohammadi ²

¹ Administration of education g

² Assistant professor of applied linguistics , Department of English Language and Literature, Faculty of Literature and languages, Arak University, Arak, Iran

چکیده [English]

This study evaluates the 10th-grade Din va Zendeghi textbook, which is used in Iranian high schools to teach Islamic education, using Masuhara’s (2013) framework for pedagogical content analysis. The objective was to examine the textbook’s goals and teaching/learning activities and to assess the extent to which these activities align with its stated educational philosophy—one that emphasizes moral development, rational inquiry, and student-centered learning grounded in Islamic teachings. The analysis was conducted in two stages: an external evaluation, which focused on introductory messages addressed to teachers and students, and an internal evaluation, which examined selected teaching/learning activities in terms of design, cognitive demand, and educational purpose. To ensure and guarantee the scientific reliability and trustworthiness of the analysis, two experienced religious education teachers independently reviewed 20% of the data and confirmed the researchers’ assessments. The findings indicate a high degree of alignment between the textbook’s intended objectives and its teaching/learning activities. The analysis was conducted in two stages: an external evaluation, which focused on introductory messages addressed to teachers and students, and an internal evaluation, which examined selected teaching/learning activities in terms of design, cognitive demand, and educational purpose. These activities include scriptural analysis, personal reflection, moral reasoning, and experiential engagement—all of which contribute to fostering a coherent Islamic worldview and the development of ethical agency among adolescent learners. Several educational implications are proposed at the end.

کلیدواژه‌ها [English]

• Pedagogical
• content
• analysis
• Din
• Zendeghi
• textbook