پژوهش‌های کیفی در برنامه درسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

راهنمای نگارش مقاله

فایل ها

جایگاه ضعیف تفکر انتقادی در برنامه های درسی مدارس متوسطه (مطالعه‌ای با روش خبرگی و نقادی تربیتی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه کاشان

2 آموزش و پرورش

چکیده

رشد و تقویت مهارت‌های فکری دانش‌آموزان همواره یکی از اهداف مهم نظام‌های آموزشی کشورهای مختلف بوده است. در این میان، نوع و شکل خاصی از تفکر و مهارت‌های فکری که از آن تحت عنوان تفکر انتقادی نام برده می‌شود، همواره مورد تاکید برنامه های درسی و صاحبنظران مباحث آموزشی و یادگیری بوده است. فرض بر این است که رشد تفکر انتقادی دانش‌آموزان در جهان سرشار از تغییر و تحول قرن بیست و یکم و انبوه داده‌ها و اطلاعات علمی آن، زمینه‌های لازم را برای ارزیابی، تجزیه و تحلیل، مقایسه، به‌گزینی و برخورد عقلانی و ناقدانه فراگیران فراهم می کند. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت و چگونگی توجه به تفکر انتقادی در میان دانش آموزان دختر یکی از دبیرستان‌های استان اصفهان انجام گرفته است. دراین مقاله جهت بررسی موقعیت وجمع آوری داده ها واطلاعات از روش خبرگی و نقادی آموزشی استفاده شده که طی سه مرحله‌ توصیف، تفسیر و ارزشیابی وضعیت تفکر انتقادی در میان دانش آموزان دختر دبیرستانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج و یافته های حاصل از این مطالعه مستندا نشان می دهد که به دلایل مختلف، میزان توجه به تفکر انتقادی در قالب برنامه های درسی و فعالیت های آموزشی و پرورشی مدرسه در حدی نازل و اندک بوده و به همین علت امکان و فرصت چندانی برای رشد مهارت های فکری پیشرفته دانش آموزان فراهم نمی گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The weak position of critical thinking in the secondary school curricula (Study by Educational Connoisseurship and Criticism (

نویسندگان [English]

  • mohammad amini 1
  • maryam saboktakin 2

1 university of kashan

2 Education

چکیده [English]

The growth and strengthening of students' intellectual skills has always been one of the main goals of educational systems in different countries. In the same time, the specific type and form of thinking and thinking skills, referred to as critical thinking, has always been emphasized by curriculum planners and theorists and experts of learning and instruction. In fact, it is assumed that the growth of students' critical thinking in a world of full of transformation and massive scientific data and information provides the necessary grounds for development of skills of evaluating, analyzing, comparing of students and rational and critical approach of them with different phenomena. This research was conducted with the aim of investigating the situation and how to attention to critical thinking among female high school students in Isfahan province. In this article, to collect information the method of educational connoisseurship and criticism has been used. This method examined critical thinking in three stages of describing, interpreting and evaluating. The results and findings from this study show that due to various reasons, the amount of attention to critical thinking in the curriculum and during educational and learning activities of the school are in a low and weak level, and therefore, there is not opportunity for the development higher level thinking skills of students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thinking
  • Critical Thinking
  • Educational Criticism
  • Secondary School
  • Curriculum
مراجع
اطهری، زینب السادات؛ شریف، مصطفی؛ نعمت‌بخش، مهدی و بابا محمدی، حسن (1388)، ارزیابی مهارت‌های تفکر انتقادی و ارتباط آن با رتبه آزمون سراسری ورود به دانشگاه در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی،9(1)، صص 12-5.
امین خندقی، مقصود و پاک مهر، حمیده (1390)، ارتباط بین سلامت روان و تفکر انتقادی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مجله اصول بهداشت روانی،13(2)، صص 123-114.
 بارون، تی.ای. (1387). نقادی و خبرگی آموزشی، ترجمه علیرضا کیامنش، در محمود مهرمحمدی، برنامه درسی، نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم‌اندازها (ویراست دوم). نشر سمت و آستان قدس رضوی. بازرگان، بازرگان، عباس (1389). مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته، رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران: نشر دیدار.
 جهانی، جعفر (1381)، نقد و بررسی مبانی فلسفی الگوی آموزشی تفکر انتقادی ماتیو لیپمن، فصلنامه علمی و پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا،12(42)، صص 55-35.
 دهقان‌زاده، حجت؛ منصوری، وحید؛ (1392). تغییر برنامه درسی تحصیلی با تأکید بر تفکر انتقادی در مدارس متوسطه، همایش ملی تغییر برنامه درسی دوره‌های تحصیلی آموزش‌وپرورش.
سیف، علی‌اکبر (1396). روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی یادگیری و آموزش، تهران: نشر دوران.
 شعبانی، حسن؛ (1385). مهارت‌های آموزشی و پرورشی، روش‌ها و فنون تدریس، تهران: انتشارات سمت.
شعبانی، حسن؛ (1388). روش تدریس پیشرفته (آموزش مهارت‌ها و راهبردهای تفکر)، تهران: سمت.
 صادقی، عباس و انوری، صدور؛ (1385). تفکر انتقادی، مقاله ارائه‌شده در کنگره ملی علوم انسانی و مطالعات انسانی.
فتحی آذر، اسکندر؛ بدری گرگری، رحیم و قهرمان زاده کوچکی، فرحناز. (1391). ارزیابی کیفیت برنامه درسی رشته تکنولوژی آموزشی. فصلنامه مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، 1 (1)، 9-31.
فتحی آذر، اسکندر؛ ادیب، یوسف؛ هاشمی، تورج؛ بدری گرگری، رحیم؛ غریبی، حسن (1392)). اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر تفکر انتقادی دانش آموزان، فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، سال 8، شماره 29، صص 218-197.
 فتحی واجارگاه، کورش (1393). اصول و مفاهیم اساسی برنامه‌ریزی درسی، تهران: علم استادان.
 کدیور، پروین؛ (1381). روانشناسی تربیتی، تهران: انتشارات سمت.
کمالی زارچ، محمود؛ زارع، حسین و علوی لنگرودی، سمیه السادات؛ (1391). اثربخشی آموزش تفکر انتقادی به باورهای معرفت‌شناختی دانشجویان، دو فصلنامه علمی و پژوهشی شناخت اجتماعی، 1(2). 31-14.
مایرز، چت (1386). آموزش تفکر انتقادی، ترجمه خدایار ابیلی، تهران، انتشارات سمت.
ملکی، حسن؛ (1383). برنامه درسی و پرورش تفکر، خلاصه مقالات همایش برنامه درسی و پرورش تفکر، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
 مهرمحمدی، محمود (1387). برنامه درسی پنهان، برنامه درس پوچ و برنامه درسی پوچ پنهان، در محمود مهرمحمدی، برنامه درسی، نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم‌اندازها (ویراست دوم). نشر سمت و آستان قدس رضوی.
مهری نژاد، سید ابوالقاسم؛ (1386). انطباق و هنجاریابی آزمون مهارت‌های تفکر انتقادی کالیفرنیا، تازه‌های علوم شناختی، 3(9)، 72-63.
نوری، علی و فارسی، سهیلا (1395). ارزشیابی برنامه درسی هنر دوره ابتدایی به روش خبرگی و نقادی تربیتی، فصلنامه تعلیم و تربیت،32(1).116-77.
Agnes. M. Mary, M. (2005). Strategies to overcome obstacles in the Facilitation of critical thinking in nursing education.nurse education today.25, 291-298.
 Barone, T. E. (1991). Educational connoisseurship and criticism. In Arieh Lewy, The international encyclopedia of curriculum. Pergamum Press.
Brown A E (2016). Critical Thinking to Justify an Answer in Mathematics Classrooms (Doctoral
 Dissertation, Walden University).
Dunn, S.D., Halonen, S.J., Smith, A.R. (2008). Teaching Critical Thinking in Psychology: A Handbook of Best Practices, Blackwell Publishing Ltd.
Eisner, E. W. (2012). The Enlightened Eye: Qualitative Inquiry and the Enhancement of Educational Practice. Macmillan Publishing Company: New York &Toronto.
 Eisner, E.W. (1994). The educational imagination. Third edition. Macmillan college publishing co.
 Emir, S. (2009). “Education faculty students' critical thinking disposition according to academic achievement”, World Conference on educational sciences, Turkey.
Ennis R H. (2011). The Nature of Critical Thinking: An Outline of Critical Thinking Dispositions (Illinois: University of Illinois) pp 1–8.
Ennis, R. (2002). An outline of goals for a critical thinking curriculum and its assessment available at: http://faculty.ed.uiuc.edu/rhennis.
Facione PA, Facione NC. (1994). The California critical thinking skills test and national. League for nursing accreditation requirement Millbrae. CA: Academic:5.
Facione, Noreen C. & Facione Peter A. (2008). Critical Thinking and Clinical Judgment. from Critical Thinking and Clinical Reasoning in the Health Sciences: A Teaching Anthology, 2008. Published by Insight Assessment / The California Academic Press: Millbrae CA. pp. 1-13. © 2008 NC Facione & PA Facione, Hermosa Beach, CA.
Facione, Peter A. (2015). Critical Thinking: What It Is and Why It counts. Measured
 Halpern, D. F., Roediger, H.L.and Sternberg, R.J. (2007). The nature and nature of critical thinking, Critical thinking in psychology, New York: Cambridgeuniversy press.
Irawan, T.A. Rahardjo. S.B. & Sarwanto, S. (2017).Analysis of secondary school student’s critical thinking skill in learning energy in living system, Available at http: //www.pancaranpendidikan.or.id.
Kaysi, Feyzi, Bavli, Bunyamin, Gurol,Aysun(2017). Educational Connoisseurship and Criticism: Evaluation of a Cooperation Model between University and the Sector on Vocational Education, Journal of Education and Practice Vol.8, No.6,25-35.
Lipmann, M. (1995). Good Thinking, Inquiry: Critical Thinking across Disciplines, 15, pp. 37-41.
Paul, R. (1990). Critical thinking: what, why and how, New Direction for Community College, 77, pp.3-25.
Paul, R. (1993). The Logic of Creative and Critical Thinking, American Behavioral Scientist, 37:1, pp. 21-39.
Sahin, C. Kumcagiz, H. (2017). The relationship between critical thinking disposition, problem solving and empathetic tendeny in counsellor candidates,Availabie at;http:// creativecommons.org/licenses/by/4.0/.
Seventika,S. Y.Sukestiyarno,Y L. Scolastika,M. (2017). Critical Thinking analysis based on Facione (2015) – Angelo (1995) logical mathematics material of vocational high school(VHS). IOP Conf. Series: Journal of Physics: Conf. Series 983, 012067.
Vanicheva T. Ponidelko, L.& Kah, M. (2015).Critical Thinking within the Current Framework of ESP Curriculum in Technical Universities of Russia. Social and Behavioral Sciences 199 (2015) 657 – 665.
Yeh, M-L. & Shen, H-H. (2004). Effects of Educational Program with…in Improving Critical Thinking, International Journal of Nursing Studies, Article In press.
پژوهش‌های کیفی در برنامه درسی
دوره 3، شماره 8
مهر 1396
صفحه 120-148
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار