نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اعظم زرقانی ¹
• مقصود امین خندقی ²
• بختیار شعبانی ورکی ¹
• نعمت الله موسی پور ¹

¹ دانشگاه فردوسی مشهد

² عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف اصلی این مقاله، تبیین رابطۀ‌ میان نظریه و عمل از منظر متخصصان اثرگذار و جریان ساز حوزۀ‌ مطالعاتی برنامه درسی است. برای دست‌یابی به این هدف، آراء صاحب‌نظران این حوزۀ‌ تخصصی در باب نسبت میان نظریه و عمل با استفاده از استدلال‌هایی مبتنی بر شواهد، مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، نظرات صاحب نظران بنام و مطرح این حوزه، در سه دسته‌ «فنی- علمی»، «عملی» و «نومفهوم‌گرایی»، طبقه‌بندی و بررسی شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که نظریه در طبقۀ‌ «فنی- علمی» هم جنس نظریه‌های رایج در علوم طبیعی است که با مفاهیمی کلی و انتزاعی همراه است؛ در طبقۀ‌ «عملی»، از نوع موقعیتی است که متناسب با ویژگی‌های موقعیت عینی ساخته می‌شود و در طبقۀ «نومفهوم‌گرایی» نیز هم جنس نظریه‌های معتبر در علوم انسانی و هنری است که مبیّن مفاهیم و اندیشه‌های انسانی است عمل، در طبقۀ‌ «فنی- علمی» از نوع ابزاری و در طبقۀ «عملی» و «نومفهوم‌گرایی» از نوع آگاهانه است، با این تفاوت که در طبقۀ‌ «عملی»، بر عملی اخلاقی و در طبقۀ‌ «نومفهوم‌گرایی» بر عملی اخلاقی و سیاسی یا اجتماعی تأکید می‌شود. رابطۀ میان نظریه و عمل در هر یک از سه طبقۀ «فنی- علمی»، «عملی» و «نومفهوم‌گرایی» نیز به ترتیب، منطقی، مسأله‌ای یا پژوهشی و دیالکتیک است. تنظیم افکار و نظرات اندیشمندان این حوزه در قالب این سه طبقه، دسته‌بندی جدیدی از پارادایم‌های حوزۀ مطالعاتی برنامه‌درسی را نیز ارائه داده است که با دسته‌بندی‌های پیشین از حیث معیار و ملاک دسته‌بندی متفاوت است و این، مهم‌ترین دستاورد این مطالعه است.

کلیدواژه‌ها

• برنامه درسی
• نظریه
• عمل
• رابطۀ میان نظریه و عمل
• پارادایم

عنوان مقاله [English]

The relationship between Theory and Practice as a Controversial Issue in Curriculum Studies

نویسنده [English]

• azam zarghani ¹

¹

²

چکیده [English]

Reviewing and comparing the views of effective experts of curriculum studies field about the relationship between theory and practice aimed in this article. To achieve this aim, the views of experts of this special field about the relationship between theory and practice using evidence-based arguments, were studied. These ideas have been classified in three categories which named ''technical-scientific'', ''practical'' and ''reconceptualization''. The findings showed, in ''technical-scientific'' category, theory was similar to the prevailing theories in the natural sciences, in ''practical'' category, it was situative and in ''reconceptualization'' class, it was like the humanities and arts theories. Practice in ''technical-scientific'' category, was instrumental action (poiesis) and in both of ''practical'' and ''reconceptualization'' categories, it was informed action (praxis) but with a difference. In former, the emphasis was on the moral and in the latter it was on political and social dimensions of practice. The relationship between theory and practice in these three ''technical-scientific'', ''practical'', and ''reconceptualization'' classes, , was ''logical'', ''problematic or inquiry'', and ''dialectical'', respectively. This new organization of thoughts of the curriculum scholars as three categories is new classification of paradigms in this field that is different from the previous classifications. It was the most important result of this study.

کلیدواژه‌ها [English]

• Curriculum
• Theory
• Practice
• Relationship between Theory and Practice
• Paradigm