نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جمال سلیمی ¹
• علی امینی باغ ²
• مهدی محمد لعل آبادی ³

¹ دانشیار مطالعات برنامه درسی ، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

² دانشجوی دکتری برنامه ریزی، توسعه آموزش عالی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

³ دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

چکیده

در پژوهش حاضر، تجارب زیسته معلمان از انجام درس‌پژوهی و پیامدهای آن برای مدیریت برنامه درسی مورد واکاوی قرار گرفت. رویکرد پژوهش، کیفی و مبتنی بر پدیدارشناسی توصیفی بود. جامعه پژوهش شامل معلمان مقطع ابتدایی شهرستان کرمانشاه در سال تحصیلی 403-402 بود که تجربه عملی درس‌پژوهی داشتند. شرکت‌کنندگان بر اساس نمونه‌گیری هدفمند و روش گلوله‌برفی انتخاب شدند و جمع‌آوری داده‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت که پس از انجام مصاحبه پانزدهم محقق شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته عمیق بود و تحلیل داده‌ها بر اساس روش پیشنهادی اسمیت انجام گرفت که شامل سه مرحله: تولید داده‌ها، تحلیل داده‌ها و تلفیق موردها بود. یافته‌ها نشان داد که تجربه معلمان از درس‌پژوهی در چهار مقوله اصلی قابل تفکیک است: 1) درس‌پژوهی به‌مثابه فرایند تولید دانش حرفه‌ای در آموزش و تدریس، 2) درس‌پژوهی به‌مثابه رویکرد مشارکتی برای تولید دانش عملی، 3) درس‌پژوهی به‌مثابه خلق رویکرد نوین برای بهبود آموزش و تدریس و 4) درس‌پژوهی به‌مثابه توسعه مهارت‌های حرفه‌ای معلمان. علاوه بر این، درس‌پژوهی بر ابعاد و عناصر برنامه درسی نیز اثرگذار بود و مضامینی چون: تأثیر بر مبانی برنامه درسی، تعیین مواد و منابع یادگیری، ارتقاء کیفیت برنامه درسی و توسعه راهبردهای یادگیری و آموزش استخراج شد. همچنین، تحلیل داده‌ها نشان داد که تجارب متفاوت معلمان از درس‌پژوهی شامل تقویت همکاری مسالمت‌آمیز و فعالیت‌های شبکه‌ای، پژوهنده بار آوردن معلمان، توسعه دانش و مهارت‌های نرم حرفه‌ای، ایجاد حس تعلق به جامعه حرفه‌ای و تقویت تفکر نقادانه و خودبازتابی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• درس پژوهی
• برنامه درسی
• مدیریت برنامه درسی
• تجربه معلمان

عنوان مقاله [English]

Experiences of Elementary School Teachers with Lesson Study: Implications for Curriculum Leadership

نویسندگان [English]

• Jamal Salimi ¹
• Ali aminnibag ²
• Mehdi Mohammad Lalabadi ³

¹ Associate Professor of Curriculum Studies, Department of Educational Sciences, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.

² PhD student in Higher Education Planning and Development, Department of Educational Sciences, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.

³ Master's degree student in Curriculum Planning, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.

چکیده [English]

The aim of this study was to explore teachers' lived experiences of conducting lesson studies and to provide implications for curriculum management. A qualitative research approach employing a descriptive phenomenological strategy was used. The research was conducted with elementary school teachers in Kermanshah city during the 2002-2003 academic year. Fifteen participants were selected based on purposive sampling. Data were collected through in-depth, semi-structured interviews, and analyzed using Smith's proposed method, which encompasses three stages: data generation, data analysis and synthesis, and case synthesis. The findings revealed that teachers' understanding of the concept of lesson study included four categories: lesson study as a process of producing professional knowledge in education and teaching; lesson study as a participatory approach to producing practical knowledge; lesson study as a means of creating new approaches to improving education and teaching; and lesson study as a way of developing teachers' professional skills. Furthermore, the study identified the impact of lesson study on various curriculum dimensions, including its influence on curriculum foundations, the selection of learning materials and resources, curriculum promotion, and learning and teaching strategies. Finally, teachers' diverse experiences with lesson study were categorized as: strengthening peaceful cooperation and networking activities; fostering a more research-oriented mindset among teachers; developing teachers' professional knowledge and soft skills; creating a sense of belonging to a professional community; and strengthening critical thinking and self-reflection.

کلیدواژه‌ها [English]

• Lesson Study
• Curriculum
• Curriculum Management
• Teacher Experience