نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• کامران مالکپور لپری ¹
• زهرا کریمیان ²
• اعظم بختیاری ³

¹ مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

² گروه علوم تریتی، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران

³ استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

با توجه به چالش‌های روزافزون محیط‌زیستی و ضرورت سازگاری سیستم‌های آموزشی با نیازهای آینده، طراحی برنامه‌های درسی که هم‌راستا با اصول آموزش پایدار و حفظ محیط‌زیست باشد، بیش از پیش احساس می‌شود. از این رو هدف این پژوهش، طراحی الگویی نوینی برای تدوین سرفصل‌های آموزشی است که با بهره‌گیری از اصول برنامه درسی سبز، چارچوبی جامع و مؤثر برای آموزش پایدار ارائه دهد. این پژوهش از نظر هدف، در زمره تحقیقات توسعه‌ای قرار دارد و از نظر روش گردآوری داده‌ها، ب رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. مشارکت‌کنندگان این پژوهش شامل اساتید و متخصصین حوزه‌های علوم تربیتی، محیط‌زیست و علوم اجتماعی از دانشگاه‌های دولتی شهر تهران در سال 1403 بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند معیار، 18 نفر به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته جمع‌آوری و با استفاده از راهبرد کدگذاری سه‌مرحله‌ای در محیط نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند. بر اساس نتایج پژوهش در مرحله کدگذاری باز تعداد 443 مضمون پایه، 40 مضمون سازمان‌دهنده و5 مضمون فراگیر شناسایی و طبقه‌بندی شدند. بدین‌ترتیب ابعاد استحصال شده این پژوهش شامل تمرکز بر توسعه پایدار، تمرکز بر رویکرد میان‌رشته‌ای و جامع، محلی‌سازی و انعطاف‌پذیری سر فصل‌های برنامه درسی، تقویت شایستگی‌های زیست‌محیطی و ارتقاء آگاهی فرهنگی و بومی بود. این نتایج به‌طور یکپارچه می‌توانند دانش‌آموزان را برای مقابله با چالش‌های زیست‌محیطی آماده کرده و توانایی‌های لازم برای ساختن آینده‌ای پایدار را در آنها پرورش دهند. بنابراین، پیاده‌سازی چنین برنامه درسی می‌تواند نقشی کلیدی در تحقق اهداف زیست‌محیطی و اجتماعی ایفا کند.

کلیدواژه‌ها

• برنامه‌درسی سبز
• آموزش پایدار
• سر فصل های برنامه درسی

عنوان مقاله [English]

Green Curriculum: A Novel Model for Designing Course Outlines for Sustainable Education

نویسندگان [English]

• kamran malekpour lapari ¹
• zahra karimian ²
• azam bakhtyarirenani ³

¹ Educational Management, Faculty of Management, Kharazmi University, Tehran, Iran.

² Department of Educational Sciences, Payam Noor University, Isfahan, Iran

³ Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Payame Noor University, tehran, Iran

چکیده [English]

Given increasing environmental challenges, aligning curricula with sustainable education and environmental preservation is essential. This study aims to develop an innovative framework integrating green curriculum principles to provide an effective model for sustainable education. From a methodological perspective, this research falls within the category of developmental studies. Data collection was conducted using a qualitative approach and thematic analysis. The participants comprised scholars and experts in the fields of educational sciences, environmental studies, and social sciences from public universities in Tehran in the year 2024. Employing purposive criterion sampling, a total of 18 participants were selected. The data were gathered through semi-structured interviews and analyzed using a three-phase coding strategy within the MAXQDA software environment. The findings revealed that, at the open coding stage, 443 basic themes were identified, which were subsequently categorized into 40 organizing themes and 5 overarching global themes. The extracted dimensions of this study encompassed a focus on sustainable development, an interdisciplinary and holistic approach, localization and flexibility of curricular content, the reinforcement of environmental competencies, and the enhancement of cultural and indigenous awareness. Collectively, these findings highlight the potential of an integrated curriculum in preparing students to address environmental challenges while equipping them with the essential competencies to contribute to a sustainable future. Therefore, the implementation of such a curriculum could play a pivotal role in achieving both environmental and societal objectives

کلیدواژه‌ها [English]

• Green Curriculum
• Sustainable Education
• Curriculum Outlines