Document Type : Research Paper

Authors

1 Educator

2 professor university of Tabriz

Abstract

The present study aims to design Educational model of questioning for Social Studies and to validate its efficiency in conceptual understanding and critical thinking of students grade six of primary school in educational year 95-96. This research is a combinational one and consists of two parts: the first part is allocated to designing an appropriate model of questioning for Social Studies and the second part is related to validating the efficiency of this model in conceptual understanding and critical thinking. In qualitative section synthesis research is used to design models and in quantitative section which aims to test the efficiency of the designed model on scientific concept understanding and critical thinking of student in grade six of primary school, using and experiment we randomly chose 50 male students and divided them experimental group and control group. In order to compare critical thinking and scientific concept understanding of these two groups, Kernels test of critical thinking was used both in pre – test and post - test. The collected data were analyzed using co – variance analytical test. The results in qualitative section led to designing a model with seven dimensions (fundamentals, principals, techniques, procedures, stages, questions, objective, and evaluation). The results in quantitative section indicated that the designed model improved critical thinking and understanding concepts in experiment group.

Keywords

احدیان، محمد؛ رمضانی، عمران و محمدی، داوود. (۱۳۹۰). مقدمات تکنولوژی آموزشی شامل روش‌های آموزشی دهه اخیر. تهران: انتشارات آییژ.
ادیب‌نیا، اسد (۱۳۸۹). روش‌های تدریس پیشرفته. شوشتر: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی (شوشتر).
بدری گرگری، رحیم و خانلری، مریم. (۱۳۹۲). تأثیر آموزش راهبرد «پرسشگری متقابل هدایت‌شده در گروه همتایان» بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان دختر پایه سوم راهنمایی. تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۴ (۲)، ۱۷-۱.
بدری گرگری، رحیم؛ رضایی، اکبر و جدی گرگری، جواد. (۱۳۹۰) مقایسه تأثیر روش تدریس مبتنی بر تفکر فعال (روش مشارکتی) و روش سنتی در یادگیری درس مطالعات اجتماعی دانش‌آموزان پسر. علوم تربیتی، ۱۶ (۴)، ۱۲۰-۱۰۷.
پاول، ریچارد. (۱۳۹۰). پرسشگری سقراطی و پرورش تفکر نقاد. ترجمه نسرین ابراهیمی‌لویه، تهران: نامه الکترونیک.
حاج حسینی، منصوره. (۱۳۹۱). تأثیر روش‌های آموزش گفت‌وگومحور (بحث گروهی و بحث سقراطی) برتفکر انتقادی دانشجویان (رساله دکتری). دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهراء (س)، تهران.
حبیبی کلیبر، رامین. (۱۳۹۳). اثربخشی آموزش راهبرد کمک خواهی بر درک مفاهیم ریاضی دانش‌آموزان دختر سال سوم راهنمایی. اندیشه‌های نوین تربیتی، ۱۰ (۴)، ۵۰-۳۳.
حسینی نسب، سید داود و لطف الهی، مهران. (۱۳۹۳). بررسی اثربخشی تکنیک‌های خلاقیت بر پیشرفت تحصیلی درس مطالعات اجتماعی در دانش‌آموزان دختر سال اول متوسطه ناحیه دو تبریز. آموزش و ارزشیابی، ۲۷ (۷)، ۳۷-۲۳.
جهانی، جعفر. (۱۳۸۶).. بررسی تأثیرات برنامه‌ی آموزش فلسفه به کودکان در رشد منش‌های اخلاقی دانش‌آموزان. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، ۲ (۷)، ۵۹-۳۷.
درویشی ازگله، مختار و خورشیدی، زهرا. (۱۳۹۲). طراحی الگوی تدریس مفهوم‌محور در درس علوم و بررسی نقش آن بر مهارت‌های تفکر (خلاق و انتقادی) دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی. تدریس پژوهی، ۱ (۱)، ۸۰-۷۳.
رحمانی بلداجی، مریم. (۱۳۹۰). طراحی یک طرح درس مبتنی بر مدل استقرا برای آموزش مفاهیم نهان گرما و تغییر حالت مواد و بررسی میزان اثربخشی آن در افزایش مهارت پرسشگری دانش‌آموزان. (پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد). دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران.
رشید، خسرو؛ یعقوبی، ابوالقاسم و کرد نوقابی، رسول. (۱۳۹۰). بررسی و مقایسه تأثیر چگونگی طرح پرسش شفاهی کلاسی بر یادگیری درس ریاضی و علاقه به این درس. روانشناسی تربیتی، ۷(۲۲)، ۱۵۴- ۱۲۵.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه. (۱۳۹۵). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر آگه.
سلسبیلی، نادر. (۱۳۸۵). کاربرد رویکرد حل مسئله در طراحی و تدوین برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره راهنمایی. مطالعات برنامه درسی، ۱ (۳)، ۱۰۴-۶۷.
شاکری، شیرین. (۱۳۹۰). طراحی الگوی آموزشی مفهوم گرما مبتنی بر کاوشگری سال اول دبستان. (پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد). دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران.
شعبانی، حسن. (۱۳۹۱). مهارت‌های آموزشی روش‌ها و فنون تدریس. تهران: انتشارات سمت.
شورت، ادموند سی. (۱۳۹۴). روش‌شناسی مطالعات برنامه درسی (ترجمه محمود مهر محمدی و همکاران). تهران: سمت. (اثر اصلی در سال ۱۹۹۱ چاپ‌شده است).
صالحی، جواد. (۱۳۷۳). تأثیر آموزش روش پرسش و پاسخ هدایت‌شده بر عملکرد مسئله گشایی دانش‌آموزان. (پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد). دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
صالحی، لیلی؛ کی‌کاووسی‌آرانی؛ لیلا و صفرنواده، مریم. (۱۳۹۴). مقایسه روش‌های آموزشی «یادگیری مبتنی بر حل مسئله» و «پرسش و پاسخ» ازنظر گرایش دانشجویان رشته بهداشت محیط به تفکر انتقادی. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی (راهبردهای آموزشی)، ۲۹ (۱)، ۴۲-۳۵.
صفوی، امان‌الله. (۱۳۹۴). روش‌ها، فنون و الگوهای تدریس. تهران: انتشارات سمت.
طباطبایی، زهرا و موسوی، مرضیه. (۱۳۹۰). بررسی تأثیر برنامه‌ی فلسفه برای کودکان در پرسشگری و تفکر انتقادی دانش‌آموزان پایه‌های سوم تا پنجم ابتدایی (۱۱-۹ ساله) دبستان علوی شهر ورامین. تفکر و کودک، ۱(۲)، ۷۵-۷۳.
غریبی، حسن (۱۳۹۰). اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر تفکر انتقادی، تحول اخلاقی و پرسشگری دانش‌آموزان پایه پنجم دبستان (رساله دکتری). دانشگاه تبریز.
غریبی، حسن؛ ادیب، یوسف؛ فتحی‌آذر، اسکندر؛ هاشمی، تورج؛ بدری‌گرگری، رحیم و قلی‌زاده، زلیخا. (۱۳۹۲). اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر پرسشگری دانش‌آموزان پسر پایه‌ی پنجم ابتدایی شهر سنندج. تفکر و کودک، ۴(۱)، ۹۲-۷۴.
فتحی آذر، اسکندر. (۱۳۹۴). روش‌ها و فنون تدریس. تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
گنجی، کامران. (۱۳۸۹). بررسی و تحلیل پرسش‌های شفاهی معلمان دوره ابتدایی مدارس سماء دانشگاه آزاد اسلامی. اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، ۱(۶)، ۱۱۰- ۱۰۹.
مرادی، مسعود؛ فردانش، هاشم؛ مهر محمدی، محمود و موسی‌پور، نعمت‌الله. (۱۳۹۰). مبانی ویژگی‌های یک الگوی تدریس برای انواع دانش روش کاری. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، ۲۰(۷)، ۱۲۹-۹۵.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (معاونت قرآن و عترت). (آبان ماه ۱۳۹۵). جزوه مفاهیم سوره صف. پانزدهمین آزمون سراسری قرآن و عترت.
مهر محمدی، محمود. (۱۳۹۲). بازاندیشی فرایند یادهی - یادگیری و تربیت معلم. تهران: انتشارات مدرسه.
نوشادی، ناصر و خادمی، محسن. (۱۳۹۰). ارزیابی برنامه‌ی درسی رشته مطالعات اجتماعی مراکز تربیت معلم ایران از منظر اندیشه انتقادی. نوآوری‌های آموزشی، ۳۸ (۹)، ۱۳۴-۱۰۷.
هارجی، اون؛ ساندرز، کرستین و دیکسون، دیوید. (۱۳۹۰). مهارت‌های اجتماعی در ارتباطات میان فردی، (ترجمه خشایار بیگی و مهرداد فیروزبخت). تهران: انتشارات رشد. (اثر اصلی در سال ۱۹۹۴ چاپ‌شده است).
Alexander, R.J. (۲۰۰۵). Towards Dialogic Teaching: rethinking classroom talk, London: London Borough of Barking and Dagenham.
Berger, W. (۲۰۱۴). A More Beautiful Question: The Power of Inquiry to Spark Breakthrough Ideas. USA.Bloomsbury.
Brain. S., (۱۹۹۶). www.emich.eud/publie/ asking questioning. Html.
Cojocariu, V. M., & Butnaru, C. E. (۲۰۱۴). Asking question – critical thinking tools. Procedia – Social and Behavioral Sciences, ۱۲۸, pp ۲۲-۲۸.
Connor, c, o., Michaels, s. (۲۰۰۷). Commentary, When Is Dialogue, Dialogue,? Human Development Boston University, USA. Qualitative Research Reports in Communication, ۶ (۱), pp ۳۱-۴۰.
Cory, F. T., Elizabeth, D. A. (۲۰۱۰). Beginning elementary teachers beliefs about the use of anchoring questions in science: A Longitudinal study. Science Education, ۹۴, pp ۳۶۵-۳۸۷.
Dewaelsche, S. A. (۲۰۱۵). Critical thinking, questioning and student in engagement in Korean university English courses. Linguistics and Education, ۳۲m pp ۱۳۱- ۱۴۷.
Edwards. S. & Bowman. M. A. (۱۹۹۷). Promoting student learning through questioning: Astudy of classroom questioning. Journal of excellence in college teaching. ۷(۲), ۲-۴.
Eggen, Paul. & Kauchak, Don. (۲۰۱۰). Educational Psychology (fifth edition). Pearson. USA.
& Ronkowski. P. (۱۹۸۲). www.id.ucsb. Edu/ ic/ ta/ tips/ quest/.html.
Martin. A. M. & Hand. B. (۲۰۰۹). Factors affecting the implementation of argument in the elementary science classroom. Alongitudinal case study. Research in Science Education, ۳۹, ۱۷-۳۸.
McKutcheon, G. (۱۹۹۵). Development the Curriculum White Plains, NY: Longman.
Mercer, N. Littleton, K. (۲۰۰۷). Dialogue and the development childrens thinking. Routledge: London.
Satter. Bull. Kay; Montgomery. Diane; & Kimball. Sarah. L. (۲۰۰۲). Questioning Techniques; www.o ir. Uiue. Edu/ did/ booklets/ question.
Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (۲۰۱۳). Using Multivariate Statistics, ۶th ed. Boston: Allyn and Bacon.
Walshe, N. (۲۰۱۳). Exploring and developing childrens understandings of sustainable development With dialogic diaries: childrens Geografhies, ۱۱ (۱) pp ۱۳۸-۱۵۲.
 Worthy, J. Chamberlain, k.Peterson, K. Sharp, C. Shih, P. (۲۰۱۲). The Importance of Read- Aloud and Dialogue in and Era of Narrowed Curriculm: An Examination of Literuture Discussions in a second- Grade Classroom, Litracy Research and Instruction, ۵۱(۴) pp ۴۸-۵۷.